پاورپوینت مسجد جامع سنندج
PPT
ppt 03 f 2017
دانلود پاورپوینت مسجد جامع سنندج
پاورپوینت مسجد جامع سنندج,
مسجد جامع سنندج
بررسی اقلیمی مسجد در نواحی کوهستانی و مرتفع
در نواحی کوهستانی و مرتفع بر خلاف سواحل جنوبی کشور، حداکثر استفاده از حرارت و حفظ آن مبنای هر گونه طراحی اقلیمی است. لذا به این منظور تنظیم شرایط محیطی و دمای مطلوب جهت تامین شرایط آسایش انسان نکات ذیل در طراحی و اجراء غالب مساجد این نواحی رعایت می شد.
الف) مصالح بنایی مانند سنگ ، آجر و خشت که دارای جرم حرارتی زیاد می باشند، برای ساخت مساجد استفاده می شد . این مصالح در عین اقتصادی و در دسترس بودن باعث تعدیل دمای داخل بنا و حفظ حرارت روز برای شب هنگام می شوند.
ب) ارتفاع اکثر مساجد این نواحی نسبتا کوتاه است لذا حفظ حرارت در داخل ساختمان و گرم نمودن فضاهای داخل به دلیل سطح تماس کمتر بنا با محیط خارج بهتر صورت میگیرد.
ج) ابعاد بازشو در شبستان این گونه مساجد اغلب کوچک و به تعداد کم است تا از تبادل حرارت با فضای خارج و اتلاف حرارت جلوگیری کند.
د) اهمیتی که حیاط در سایر اقلیم ها دارد، در این گونه مساجد مشاهده نمی شود .برخی از آنها کاملا فاقد حیاط هستند.
ه) در مساجدی دارای حیاط مرکزی هستند، یک یا چند شبستان زمستانی که کاملا محصور و و جدای از فضای سرد خارج می باشند وجود دارد.
و) پلان مساجد اکثرا با بافت اطراف خود تلفیق شده و متصل به ابنیه مجاور است.
تاریخچه
شهرت و آوازه مسجد جامع سنندج یا دارالاحسان نه تنها به دلیل ویژگی های خاص معماری بلکه به واسطه پرورش چهره های درخشان در حوزه مسائل دینی و علما و روحانیون بوده است.
شهر سنندج در غرب ایران و مرکز استان کردستان از اواخر دوره صفویه به مرکزی سیاسی و فرهنگی تحت حمایت شاهان صفوی قرار گرفت و این امر موجب شد که در این منطقه آثار معماری قابل توجهی از جمله کهندژ “قلعه سنه” بازار، مساجد و بناهای متعددی با ویژگی های معماری مناطق مرکزی ایران به ویژه معماری سبک اصفهانی و با الهام از معماری بومی منطقه ایجاد شود.
یکی از بناهای شاخص که در دوره قاجار با حمایت فتحعلی شاه قاجار و توسط امان الله خان اردلان والی وقت کردستان ساخته شد، مسجد – مدرسه دارالاحسان است که امروز از آن به عنوان مسجد جامع سنندج یاد می شود.
ویژگی های بنا
از جمله ویژگی های بارز این ساختمان استفاده از عالی ترین مصالح ساختمانی در ساخت و تزیینات آن است، که با کاشی کاری خشتی وسیعی توام با کتیبه و نوشته همراه است و در متن کتیبه ها هریک به مضمون خاصی اشاره شده است.
نکته مهمتر اینکه در دارالاحسان استفاده از آیات قرانی در سطح وسیعی از نماها، ستون ها و دیوارهای داخلی و خارجی به وفور دیده می شود و به نظر می رسد این امر مورد توجه و تأکید و خواسته مهم والی کردستان بوده است.
در بنای دارالاحسان شاعرانی همچون میرزا فتح الله کردستانی متخلص به “خرّم”، میرزا صادق اصفهانی متخلص به “ناطق”، مجدالممالک متخلص “فرهی” و “جوهری” اشعار نغزی توام با ماده تاریخ سروده اند که در شعرشان تمجید از والی، شکوه و عظمت، وجه تسمیه و کارکرد بنا در دو نقش مدرسه و مسجد مورد توجه است.
مسجد طی سالهای 1226 تا 1232 هجری قمری ساخته شده است و این هم بر اساس تاریخهای موجود در کتیبه ها و اشعار فارسی است که مربوط به زمان ساخت مناره، مدرسه مسجد، تزیینات، زمان نگارش کتیبه های آیات قرانی و اشعار بوده است.
این بنا در ضلع شمالی خیابان امام خمینی (ره) و در بافت قدیم شهر سنندج قرار دارد. این خیابان که مسجد اکنون در کنار آن واقع شده، از سال1310 شمسی به بعد ایجاد شده است. هر چند که مدخل ورودی مسجد دقیقا در کنار این خیابان قرار دارد، ولی به نظر می رسد که موقعیت مسجد نسبت به گذشته متفاوت بوده است.
مسجد اکنون بر روی یک کرسی چینی “سکو” متصل به خیابان قرار دارد و دسترسی به آن از طریق چند پله از سمت خیابان امکان پذیر است، در حالی که معمولا مساجد قدیمی شهرهای دیگر به دلایل ساخت و سازه های شهری جدید، عموما در سطح پایین تری از خیابان و کوچه های پیرامون واقع شده اند که این امر نشانگر اهمیت توجه به مکان یابی ساخت مسجد در جایگاهی مناسب است و نشان می دهد که فیزیک و توپوگرافی شهری سنندج این امر را میسر ساخته است که مسجد در نقطه ای قرار گیرد که با گذشت حداقل بیش از دو سده از زمان ساخت بالاتر از سطح خیابان اصلی مقابل آن قرار گیرد.
این بنا دارای یک حیاط، شبستان ستون دار و دو ایوان است که یکی رو به شرق دارد و دیگری رو به سمت قبله، حجره ها، مدرسه ها، مدخل ورودی، راهروهای جانبی، فضای مرده شوی خانه و دو مناره این بنا بر روی ایوان رو به شرق “ضلع غربی حیاط مدرسه” ساخته شده است.
در پیرامون حیاط مدرسه حجره هایی با ایوانچه هایی در مقابل آن ها دیده می شود. در وسط این حیاط حوض آبی تعبیه شده که آب از آن قنات معروف به مسجد دارالاحسان تأمین می شده است.
ایوان رو به شرق مسجد که در ضلع غربی حیاط مدرسه قرار دارد، علاوه بر عملکرد یک ایوان با شکوه، مدخل ورودی به داخل شبستان مسجد است. به طور کلی، در نگاه نخست این بنای با شکوه به صورت یک بنای یک ایوانی از نظر سبک شناسی مساجد ایرانی محسوب می شود.
در نمای بیرونی مسجد “ایوان های شرقی و جنوبی مسجد” آیات بسیاری به کار برده شده که نشان از توجه سفارش دهنده، خطاط و کاشی کار است.
همان طور که اشاره شد به کار گیری گسترده آیات قرآنی در این مسجد نشانگر توجه خاص بانی این بنا به این امر است. این مسئله در دیوارها، پایه ها و سر ستون های فضای داخل مسجد مضاعف شده است. دیوارها، پایه ها و سرستون های فضای داخل مسجد تا ارتفاعی معین با آیات قرآنی تزیین شده است.
این مسجد دارای بیست و چهار ستون سنگی با سر ستون های مزین به مقرنس کاری است . بدنه این ستون های سنگی به طور قابل توجهی با تزیینات طنابی شکل حجاری شده و در روی پایه آن ها طرح گل و بوته نقش بسته است و در بخش فوقانی آن ها از آیات و سوره های مختلف ولی متناسب استفاده شده است.
پس از کتیبه های روی سر ستون های شبستان با مضمون سوره ها و آیات قرآنی که شرح آن ها به تفصیل بیان شد، کتیبه نواری کاشیکاری آبی رنگ است که بر زمینه آن به خط ثلث سفید بسیاری از آیات سوره های مختلف قرآن کریم نوشته شده و در نوع خود شاید کم نظیر است. این کتیبه به صورت کمربندی دور تا دور دیوارهای شبستان را فرا گرفته است. این کتیبه به موازات کتیبه های سر ستون ها نوشته شده و ترکیب خط و قرار دادن آیات بسیار در این کتیبه حاوی نکات ارزنده ای است.
تزئینات بنا
از مهم ترین تزیینات بنا می توان به کاشی کاری های گسترده هفت رنگ (خشتی) اشاره کرد که در نمای داخلی و خارجی بنا به ویژه در ایوان های جنوبی و شرقی، دیوارهای حیاط مدرسه و نمای حجره ها به صورت وسیع دیده می شود. این کاشی کاری ها با خط زیبای ثلث که بر روی آن ها نوشته شده، جلوه خاصی یافته است.
منابع:
سایت بروزکد
کتاب گنج نامه
کتاب بررسی اقلیمی ابنیه سنتی ایران
لینک دانلود فایل:dawnload
رمز فایل:www.broozcad.ir
برای دیدن رساله های معماری اینجا کلیک کنید.
برای دیدن پاورپوینت های معماری و عمران اینجا کلیک کنید.
برای دیدن پکیج پاورپوینت های معماری اینجا کلیک کنید.
پاورپوینت مسجد جامع سنندج,دانلود پاورپوینت مسجد جامع سنندج,مسجد جامع سنندج,
دیدگاه ها