آزمایش مرغوبیت کاشی

آزمایش مرغوبیت کاشی

zip

31 f 2016

آزمایش مرغوبیت کاشی

آزمایش مرغوبیت کاشی

کاشی به قطعه سنگی مصنوعی گفته می‌شود که طول و عرض آن مختلف بوده و ضخامت آن چند میلیمتر است،و یک روی آن دارای سطحی شیشه‌ای بوده و کاملاّ صاف و صیقلی می‌باشد.کاشی محصولات سفالین و سرامیکی است که در ساختمان کاربرد و اهمیت ویژه‌ای دارد مانند حمام‌ها، توالت‌ها، آشپزخانه‌ها و آب ريزگاه‌هاي عمومي و غيره. کاشی برای تزئینات داخل و خارج ساختمان و همچنین برای بهداشت و عایق رطوبت به کار می‌رود.

واژه کاشی از نام شهر کاشان اقتباس شده که از اوایل دوران اسلامی به عنوان مرکز صنعت سفال سازی مشهور بود.

مواد تشکیل‌ دهنده:

يک قطعه كاشی از دو قسمت تشكيل شده‌است: ۱- قطعه سفالی كه قسمت اصلی و استخوان‌بندی كاشی را تشكيل می‌دهد.

۲- لعاب روی آن كه ماده‌ای است شيشه‌ای و قسمت رويی آن را تشكيل می‌دهد.

يكی از مهم‌ترين عوامل در صنعت كاشی سازی آن است كه اين دو ماده را طوری انتخاب كنند كه ضريب انبساط آنها مساوی باشد.

کاربرد کاشی

کاشی برای تزئینات داخل و خارج ساختمان (بویژه در اماکن مذهبی) و همچنین برای بهداشت و عایق رطوبت به کار می‌رود. کاشی دارای ابعاد و اندازه‌های گوناگون می‌باشد بطوری‌که کاشی کف و دیواری را در ابعاد ۲×۲ و ۱×۲ تا ۵۰×۵۰، ۴۰/۸۰ و ۳۰*۹۰ سانتیمتر تولید می‌کنند که با رنگهای گوناگون می‌تواند یک نقاشی را در محل نصب نیز نشان دهد. کیفیت کاشی باید به نحوی باشد که تغییرات ناگهانی درجه حرارت از ۱۰۰ تا ۲۰ درجه سانتیگراد را به خوبی تحمل کرده و هیچگونه آثار ترک در بدنه و یا لعاب آن ظاهر نشود. کاشی دیواری را برای حفظ بهداشت و رطوبت در آشپزخانه، محیط‌های بهداشتی، حمام و دستشویی استفاده می‌کنند. کاشی کف را نیز به علت ضد سایش بودن و مقاومت حرارتی و الکتریکی بالا در آشپزخانه‌ها، حمام‌ها، آزمایشگاه‌ها، رختشویخانه‌ها و کارخانجات شیمیایی به کار می‌برند همچنین کاشی باید دارای ابعاد صاف و گوشه‌های تیز باشد.

آزمایشگاه کارخانه کاشی

برای مشخص کردن کیفیت محصول تولیدی بر روی آن آزمایش های(عکس-25) مختلفی از قبیل تست سایش،تست قلیا(اسید کلریدریک 30%) ، تست ضریبانبساط وانقباض(درفریزر)، تست حرارتی(شوک الکتریکی) ، آزمایش فشار و … انجام می گیرد.

تست شیمیایی

این تست هم برای کاشی کف است وهم برای کاشی دیوار است زمانی که فرمولاسیون لعاب عوض می شود تست شیمیایی می شود . برای این آزمایش اسید(اسید کلریدریک) HCL 3% (پتاسیم هیدروکسید)نرمال و اسید KOH 3% بازنرمال را بر روی قطعات ریخته و در داخل یک محفظه قرار می دهیم و بعد از 4 روز آن را خالی می کنیم و دوباره این اسید ها و باز ها را ریخته و 3 روز بعد خالی می کنیم.

همچنین برای انواع خاصی از کاشی ها همان اسید و باز با غلظت 30% هم آزمایش می شود.

آزمایش سنجش مقاومت به کمک اتوکلاو

ضخامت 9 نقطه از کاشی و سرامیک انتخابی را اندازه گرفته و میانگین این ضخامت ها را به دست می آوریم . عرض کاشی را اندازه می گیریم و فاصله ی تکیه گاه هایی را که قرار است کاشی یا سرامیک بر روی آن قرار گیرد را اندازه گرفته و با L نشان می دهیم.مقاومت خمشی ونیروی شکست(عکس-28) به کمک فرمول های زیر محاسبه می شود.

آزمایش سنجش مقاومت به کمک اتوکلاو

جذب آب

از هر مدل 5 نمونه را بر می داریم. اول وزن خشک کاشی را انداره می گیریم. سپس کاشی ها را داخل دستگاه بن ماری می گذاریم تا به مدت2 ساعت در آب بجوشد. سپس 4 ساعت در آب معمولی قرار می دهیم و پس از آن کاشی ها را وزن می کنیم و از فرمول زیر درصد جذب آب را محاسبه می کنیم:

درصد جذب آب

اگر قطعات کاشی را به مدت 24 ساعت در آب قرار دهیم به همان نتایج حاصل از عملیات قبل می رسیم.

لک پذیری

این آزمایش فقط برای کاشی از نوع کف است . در این حالت از پرمنگنات پتاسیم که جوهر قوی می باشد استفاده می کنیم. در این حالت قطرات پرمنگنات را به مدت 24 ساعت بر روی کاشی نگه می داریم سپس می شوییم. نباید لکی بر روی آن باقی بماند . در غیر اینصورت باید فرمولاسیون لعاب را عوض کنیم.

تست سایش
این ازمایش فقط برای کاشی از نوع کف انجام می شود.کاشی را به ابعاد 10*10تبدیل کرده و داخل دستگاه قرار داده ومحکم می بندیم. محفظه ی رویی را بازکرده 75 گرم گلوله ریز، 75گرم گلوله متوسط و 75گرم گلوله درشت را همراه با cc200آب می ریزیم و درب محفظه را محکم می بندیم دستگاه را روشن می کنیم تا در نوبت اول 500 دور می چرخد اگر سایش نداشت دوباره آزمایش را با1000 دور چرخش تکرار می کنیم و میزان سایش را تعیین می کنیم.این میزان نشانگر مرغوبیت محصول است.

شوک حرارتی
این تست برای تعیین ضریب انبساط حرارتی بدنه و لعاب انجام می شود .
دستگاه اصلی که در این آزمایش مورد استفاده قرار می گیرد خشک کن است. دما را تا ˚100سلسیوس افزایش می دهیم. کاشی به مدت 20 دقیقه در خشک کن قرار دارد. سپس آن را سریع وارد اب ˚20 سلسیوس کرده و به مدت 2 دقیقه در آن نگه می داریم. این کار را برای 10 بار تکرار می کنیم و دوبار بر روی دو سطح کاشی جوهر می ریزیم.معیار مرغوبیت کاشی در این آزمایش، عدم ترک برداشتگی آن است.

دانه بندی
این آزمایش برای کاشی کف با مش ریزتر انجام می شود و برای کاشی دیوار با مش درشت تر. 100 گرم گرانول را روی این مش ریخته و سپس مجموع مش ها با دانه بندی های متفاوت را روی هم قرار می دهیم و روی دستگاه(vibrator) ویبراتورقرار می دهیم.برای مدت 10 دقیقه مجموعه را می ویبره می کنیم. سپس روی مش ها را وزن می کنیم هرچه دانه ریزتر باشد باید مقدار بیشتری در مش آخر بماند.این اعداد برای یک کاشی مرغوب به شرح زیر است
مش کاشی دیوار : 150 – 70 – 45 – 18
مش کاشی کف : 200 – 120 – 80 – 60

درصد رطوبت
برای انجام این آزمایش،100 گرم گرانول را داخل خشک کن قرار می دهیم. گرانول ها را درمعرض دمایی در حدود 120 الی 150 درجه سلسیوس برای مدت 30 دقیقه ای قرار می دهیم تا خشک شوند. سپس وزن خشک آن را اندازه می گیریم و از فرمول زیر
درصد رطوبت گرانول را محاسبه می کنیم.

درصد رطوبت

درصد رطوبت زیر پرس باید 5.5 الی 6 درصد باشد .

کیفیت فیزیکی کاشی
کاشی های کف بر اساس سه معیار و کاشی های دیوار بر اساس دو معیار دسته بندی می شوند.
مراحل کاشی کف :
1 . تاب سنج
2. کیفیت سطح
3 . ابعاد سنج : اختلاف زیاد

مراحل کاشی دیوار:
1 . تاب سنج
2. کیفیت سنج
تاب تقعری تا درجه 3 تعریف نمی شود .

تشخيص درجات كاشي و سراميك

مرغوبیت کاشی معمولا در آزمایشگاه هایی که در کارخانجات تولید کاشی و یا در خارج از کارخانه مستقر می باشد انجام شده ابعاد و همچنین مستوی بودن سطح آن را بوسیله ابزار دقیق اندازه گیری نموده و مقاومت آن را در برابر بارهای وارده و همچنین تغییرات شدید حرارت تعیین می نمایند .

از آنجایی که وسایل آزمایشگاهی دقیق در اختیار کاشی کار نمی باشد لذا باچنین آزمایش ساده که انجام آن نیاز به لوازم آزمایشگاهی ندارد ودرهمه کارگاه ها مقدور می باشد توسط کاشی کار انجام می شود .

برای انکه از مستوی بودن کاشی مطمئن شویم کافی است دوعدد آنها را از سمتی که لعاب داده شده است روی قراردهیم اگر کاشی کاملا مستوی باشد بافشار انگشت ها روی دولبه یک قطرکاشی لقی احساس نمی شود زیرااگر سطوح کاشی ها غیر مستوی باشند وبه اصطلاح کاس و سینه باشندبافشار دادن روی قطر دوعدد کاشی که روی هم قرار دارند لقی احساس می شود .

برای مطمئن بودن ازصاف بودن خطوط آن کافی است دوعددکاشی را پهلوی هم قرار بدهیم ودرز بین آنهارا چشم نگاه کنیم اگر خطوط کناری همه جا به هم پیوسته باشد کاشی دارای خطوط مستقیم می باشد .آزمایش دقیق تر آن است که کاشی را روی یک ورق کاغذ گذاشته ویا نوک مداد نیز بوسیله یک از اضلاع کاش خط مستقیمی روی کاغذ رسم نماییم آن گاه کاشی را 180 درجه حول همان خط دوران داده به طوری که این بار کاشی درسمت دیگر خط رسم شده قبلی واقع شود باز کاشی را به همان خط قبلی متکی کرده وبا همان ضلع خط دیگری روی همان خط قبلی رسم می نماییم اگر این دوخط کاملا بریکدیگر منطبق باشند آن ضلع کاشی مستقیم می باشد اگر با 5یا 6 عدد کاشی این ازمایش راانجام دهیم مرغوبیت کاشی از لحاظ مستوی بودن سطح وهمچنین مستقیم بودن اضلاع آن برای ما روشن می شود .

برای آزمایش مرغوبیت لعاب وضریب انبساط وانقباض آن کافی است کاشی را برای مدت چند ساعت (درحدود 12ساعت ) دریخچال ویافریزر قراردهیم آن گاه آن را بیرون آورده ودر آب جوش بیاندازیم با وجود براینکه هرگز چنین اختلاف درجه حرارتی برای کاشی بوجودنخواهد آمد ولی اگر کاشی بتواند این اختلاف درجه حرارت را که چیزی درحدود 120درجه سانتی گراد است تحمل نموده ولعاب روی آن ترک برندارد کاشی مرغوب می باشد برای اطمینان بیشتر این آزمایش رابایدپنج یا شش بار انجام دهیم .

درجه مرغوبیت کاشی برمیگردد به عوامل ساخت کاشی از ابتدای تهیه خاک وگل وترکیبات معدنی که ازمهمترین مسائل درساخت کاشی می باشد تا انتهای پخت کاشی یک قطعه کاشی از دوقسمت تشکیل شده است .

اول قطعه سفالی که قسمت اصلی واستخوان بندی کاشی راتشکیل می دهد . دوم لعاب روی آن که ماده ای شیشه ای وقسمت سطح رویی آن راتشکیل می دهد .

یکی از مهم ترین عوامل درصنعت کاشی سازی آن است که این دوماده را طوری انتخاب کنید که ضریب انبساط آنها مساوی باشد زیرا باتوجه به اینکه درساختمان های فعلی اغلب از کاشی درسرویس هااستفاده می شودودراین مکان ها مخصوصا درحمام ها کاشی ها درمعرض تغییرات سریع درجه حرارت می باشند ودرنتیجه انقباض وانبساط شدید درکاشی ایجاد می گردد ولعاب روی کاشی نسبت به سفال آن بسیار تردتر وشکننده تر می باشد لذا اگر ضریب انبساط انقباض سفال ولعاب روی آن یکی نباشد بلافاصله بعد ازمصرف روی آن ترک هایی ایجاد می شود وکاشی را بسیار بد منظره می نماید.